پروژه مرکز مدیریت توسعه ملی اینترنت که در دولت دهم با هدف مدیریت
منابع اینترنتی و افزایش مقدار شاخص‌های آمادگی الکترونیکی کشور راه اندازی
شد در دولت یازدهم متوقف شد.
به گزارش سافت گذر به نقل اززومیت؛ مركز مدیریت توسعه ملی اینترنت كشور (متما) پروژه‌ای بزرگ به عنوان
متولی اصلی مدیریت توسعه‌ی اینترنت در کشور در سال ۸۸ و در پی دستور محمد
سلیمانی وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات و نیز اولویت‌های راهبردی کشور
در بخش مدیریت اینترنت، در سازمان فناوری اطلاعات ایران شکل گرفت اما این
طرح ملی این روزها فعالیت به روز و مشخصی ندارد و به حالت تعلیق درآمده
است.
اهدافی که متما دنبال می‌کرد
مرکز مدیریت توسعه‌ی ملی اینترنت در راستای ضرورت مدیریت متمرکز بر
توسعه اینترنت کشور، مدیریت منابع اینترنتی و زیرساخت‌های نرم افزاری، سخت
افزاری، محتوایی و ارتباطی کلید خورد و قرار بود علاوه بر شناسایی نقاط ضعف
و موانع موجود توسعه اینترنت در کشور، متولی اصلی این بخش نیز باشد و به
همین دلیل این پروژه از مرکز مدیریت اینترنت کشورهای ژاپن – JPNIC – و کره
جنوبی – NIDA – الگوبرداری شد.
افزایش مقدار شاخص‌های آمادگی الکترونیکی کشور، توسعه‌ی دامنه‌های
اینترنتی، مدیریت منابع فناوری، دستیابی به آمار و شاخص‌های توسعه‌ی
اینترنت و ایجاد انسجام در پروژه‌های توسعه اینترنت، از جمله محورهای
عملکردی بود که در تعریف اهداف ایجاد این مرکز دیده شده بود؛ قرار بود با
ایجاد مرکز مدیریت توسعه‌ی ملی اینترنت، تمامی فعالیت‌هایی که به صورت
موازی در زمینه‌ی فناوری اطلاعات در کشور انجام می‌شود به صورت یکپارچه
قابل انجام شود تا از اتلاف سرمایه‌ها جلوگیری شده و پروژه‌ها به صورت
منسجم و یکپارچه و با کارایی بیشتر انجام شود.
«متما» متوقف شد
پروژه‌های ملی که با راه اندازی مرکز مدیریت توسعه‌ی اینترنت در کشور
کلید خوردند قرار بود اطلاعات کاملی از وضعیت دسترسی و توسعه‌ی اینترنت در
اختیار متقاضیان بگذارند و به همین دلیل سامانه‌هایی چون سنجش ضریب نفوذ
اینترنت، سامانه سنجش سرعت اینترنت، سامانه‌ی مدیریت اطلاعات آماری،
سامانه‌ی مدیریت دانش فناوری اطلاعات و سامانه‌ی متخصصان فناوری اطلاعات بر
پایه‌ی مرکز متما تعریف شدند؛ اما فعالیت هدفدار این سامانه‌ها در کمتر از
سال ۹۲ دیگر راکد مانده است و بسیاری از این سامانه به حالت تعلیق
درآمده‌اند.
هم اکنون سامانه‌ی سنجش سرعت اینترنت و اعلام برترین ارائه دهندگان
اینترنت از دی ماه ۹۳ و اعلام شرکت‌های ISP برتر از سال ۹۲ به روز نشده
است؛ در همین حال آخرین آمار پایش ضریب نفوذ اینترنت کشور از طریق سامانه
مدیریت ضریب نفوذ اینترنت مربوط به سال ۹۲ بوده که این آمار نیز در اغلب
مواقع نیز از دسترس خارج است؛ همچنین سامانه‌ی مدیریت دانش تخصصی مدیریت
منابع اینترنت کشور که قرار بود یک ویکی پدیا در حوزه اینترنت با نام
WIKIT.IR باشد به طور کل اجرایی نشده و کاربر در صورت مراجعه به این آدرس
با عبارت «در دست اقدام» روبرو می‌شود.
آخرین مصوبات مربوط به سامانه مدیریت آدرس‌های اینترنتی به شهریورماه
سال ۹۲ برمی‌گردد و شواهد نشان می‌دهد که این پروژه شکست خورده و در دولت
یازدهم عزم جدی و اعتقادی به اجرای این پروژه در کشور وجود نداشته است.
این درحالی است که سال ۹۰ نیز پس از گذشت بیش از یک سال از راه اندازی
مرکز متما، قرار بود علاوه بر رتبه بندی شرکت‌های اینترنتی، رتبه بندی
موتورهای جستجوگر ایرانی فعال در کشور نیز از طریق این سامانه ارزیابی شود و
لیست برترین موتورهای جستجوگر فارسی توسط مرکز مدیریت توسعه‌ی ملی اینترنت
اعلام شود. درهمین حال بومی سازی نرم افزار سنجش سرعت اینترنت توسط
پژوهشگران جهاد دانشگاهی دانشگاه خواجه نصیر از دیگر اقداماتی بود که در
راستای مرکز متما به اجرا درآمد تا این نرم افزار ایرانی، امکان تست سرعت
اینترنت را به کاربران دهد؛ همچنین شناسنامه دار شدن آدرس‌های اینترنتی از
دیگر برنامه‌های سامانه مدیریت اینترنت بود.
قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم نیز معاون سازمان فناوری اطلاعات از
راه اندازی ۱۲ سامانه و ابزار برای پایش و مدیریت منابع اینترنتی در کشور
خبر داده بود که در راستای مدیریت متمرکز ترافیک اینترنتی کشور فعال شوند؛
علی اصغر انصاری تیرماه سال ۹۲ مدیریت ترافیک اینترنت و منابع اینترنتی
کشور را از جمله اهداف راه اندازی سامانه‌ها و ابزارهای پایش اینترنتی
برشمرد و گفت:
سامانه ابزارهای پایش در راستای ماموریت هایی که مرکز توسعه ملی اینترنت
– متما- برعهده دارد راه اندازی خواهد شد؛ پایگاه اطلاعاتی این سامانه‌ها
به صورت یکپارچه بوده و به صورت متمرکز منابع اینترنتی را مدیریت خواهند
کرد؛ آمارها و گزارشاتی که این سامانه‌ها به دست می‌آورند می‌تواند در
راهبری توسعه اینترنت داخل کشور موثر واقع شود. با وجود این سامانه‌ها،
کیفیت سرویس و منابع مورد نیاز برای توسعه‌ی اینترنت و سرویس‌های اینترنتی
به صورت مستمر پایش می‌شود و تغییرات، اصلاحات و اقدامات لازم صورت
می‌گیرد.
نظام پایش شاخص‌های فناوری جایگزین متما می‌شود
بهنام ولی زاده- مدیرکل مدیریت یکپارچه‌ی شبکه ملی اطلاعات که مرکز
مدیریت توسعه ملی اینترنت در زیرمجموعه‌ی مدیریت وی قرار دارد، دلیل
بروزرسانی نشدن و توقف فعالیت مرکز مدیریت توسعه ملی اینترنت را جایگزینی
این پروژه با نظام پایش شاخص‌های فناوری اطلاعات عنوان کرد.
وی با بیان اینکه به دلیل ایجاد سامانه‌ی نظام پایش شاخص‌های فناوری
اطلاعات و ارتباطات، آخرین آمارها و بروزرسانی‌ها از طریق این سامانه اعلام
می‌شود، ادامه داد:
با این وجود دیگر نیازی به بروزسانی سامانه مدیریت ضریب نفوذ اینترنت نیست.
این درحالی است که پیگیری‌ها نشان می‌دهد که شاخص‌های اعلام شده از سوی
سامانه‌ی نظام پایش فناوری اطلاعات نیز مربوط به سال ۹۲ بوده و آمارها به
روزرسانی شده نیست.
ولی زاده در مورد از کار افتادن سامانه‌ی سنجش سرعت اینترنت نیز گفت:
به دلیل تغییرات نرم افزاری، سامانه‌ی سنجش سرعت نیز فعلا فعال نیست و
قرار است این سامانه در نسخه‌ی جدید ارائه شود و به همین دلیل برترین ارائه
دهندگان خدمات اینترنت ارزیابی و اعلام نمی‌شوند.
مدیرکل مدیریت یکپارچه شبکه ملی اطلاعات در مورد اجرا نشدن سامانه‌ی مدیریت دانش نیز افزود:
ما این سامانه را راه اندازی کردیم اما قرار است یک سری اطلاعات علمی
روی این سامانه قرار گیرد که سازمان فناوری اطلاعات قصد دارد برای آن متولی
مشخص کند اما تاکنون این اتفاق نیافتاده است.
به گفته ولی زاده سامانه‌ی آدرس‌های اینترنتی نیز مربوط به مراجعه کنندگان عمومی نمی‌شود.
وی در مورد مسکوت ماندن برنامه‌های مرکز متما گفت:
قرار است از این درگاه، برای اطلاع رسانی و ارتباط با دستگاه‌های اجرایی در جهت ارائه خدمات دولت الکترونیکی استفاده شود.